عایق‌های الاستومری نسل جدیدی از عایق‌های حرارتی و صوتی هستند که به دلیل ساختار منعطف و سلول‌بسته خود، کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف (از تأسیسات ساختمان تا صنایع نفت و گاز) یافته‌اند. این عایق‌ها عمدتاً بر پایهٔ دو پلیمر الاستومری تولید می‌شوند: NBR (نیتریل بوتادین رابر) و EPDM (اتیلن پروپیلن دین مونومر). هر یک از این دو نوع عایق ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و انتخاب بین آن‌ها بستگی به شرایط کاربرد دارد. در ادامه، ضمن معرفی کامل انواع عایق الاستومری NBR و EPDM و تفاوت‌های آن‌ها، به مدل‌های مختلف این عایق (لوله‌ای، رولی و شانه تخم‌مرغی) و موارد مصرفشان در صنعت و ساختمان می‌پردازیم. همچنین هلدینگ بازرگانی آتا صنعت سانا به‌عنوان تأمین‌کننده اصلی این محصولات در ایران، با تضمین بهترین قیمت بازار و عرضهٔ برترین برندهای عایق الاستومری، معرفی خواهد شد.
عایق‌های NBR از جنس لاستیک نیتریل بوتادین هستند و سال‌ها است که به‌عنوان رایج‌ترین فوم الاستومری در عایق‌کاری استفاده می‌شوند. تخمین زده می‌شود که بیش از ۹۰٪ محصولات فوم الاستومری در جهان بر پایه NBR تولید می‌شوند.
این نوع عایق انعطاف‌پذیری بالایی داشته و به‌صورت فوم سلول‌بسته تمام منافذ را می‌بندد؛ بنابراین مانع نفوذ رطوبت و بخار آب به سطح لوله یا تجهیز شده و از تعریق و خوردگی زیر عایق جلوگیری می‌کند. عایق‌های NBR مقاومت حرارتی و برودتی مطلوبی برای کاربردهای معمول تأسیساتی دارند و در محدوده دمایی متداول (مثلاً حدود -۳۰°C تا +۱۱۰°C) عملکرد مناسبی از خود نشان می‌دهند. این نوع عایق در برابر روغن‌ها، سوخت‌ها و مواد شیمیایی هیدروکربنی بسیار مقاوم است و به همین دلیل در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کاربرد گسترده‌ای دارد.
به‌علاوه، عایق الاستومری NBR در ضخامت‌های بالا می‌تواند تا حدودی عایق صوتی نیز عمل کند؛ به طور مثال فوم NBR با ضخامت بالای ۲۰ میلی‌متر می‌تواند تا حدود ۳۰ دسی‌بل صدا را جذب یا کاهش دهد.
عایق‌های EPDM از پلیمر اتیلن پروپیلن دین مونومر ساخته می‌شوند و در اواخر دهه ۱۹۹۰ برای کاربردهای خاص (مثلاً صنعت انرژی خورشیدی) به بازار معرفی شدند.
ساختار EPDM نیز به‌صورت فوم سلول‌بسته است و از بسیاری جهات به عایق NBR شباهت دارد. هر دو نوع عایق NBR و EPDM انعطاف‌پذیر، سبک و از نظر ضریب انتقال حرارت مشابه هستند؛ همچنین هر دو فاقد الیاف زیان‌آور و ترکیبات سمی مانند CFC بوده و دوستدار محیط زیست محسوب می‌شوند.
عایق‌های الاستومری NBR و EPDM طبق استانداردهای بین‌المللی دارای رفتار خوداطفائی (کندسوز) در برابر آتش بوده و شاخص انتشار شعله و دود در هر دو تقریبا یکسان است.
با این حال، تفاوت‌های مهمی نیز میان این دو وجود دارد که باعث می‌شود هر کدام در شرایطی عملکرد بهتری داشته باشند.
تحمل دمایی: عایق EPDM تحمل دمایی بالاتری نسبت به NBR دارد؛ به طوری که برای شرایط دماهای بسیار بالا یا بسیار پایین (مثلاً کاربرد در مجاورت بخار داغ یا در سرمای شدید) گزینه مناسب‌تری است.
محدوده عملکرد حرارتی پیوسته EPDM معمولاً تا حدود +۱۵۰°C (و حتی لحظه‌ای بیشتر) می‌باشد، در حالی که حداکثر دمای کارکرد مطمئن NBR حدود +۱۱۰°C در نظر گرفته می‌شود. از سوی دیگر در دماهای بسیار پایین (زیر -۳۰°C) نیز EPDM انعطاف‌پذیری خود را بهتر حفظ می‌کند.
بنابراین در تأسیساتی نظیر سیستم‌های خورشیدی، بخار داغ، آب‌گرم با حرارت خورشید یا برودت بسیار شدید، استفاده از EPDM توصیه می‌شود.
مقاومت در برابر شرایط جوی و UV: عایق‌های EPDM به‌صورت ذاتی در برابر تابش فرابنفش خورشید، ازون و هوازدگی مقاوم‌تر از عایق‌های NBR هستند.
در کاربردهایی که عایق در فضای باز و زیر نور مستقیم خورشید قرار دارد (مانند لوله‌های روی بام یا تأسیسات فضای باز)، EPDM دوام بیشتری از خود نشان می‌دهد. عایق‌های NBR نیز تا حدی در برابر UV مقاوم‌اند، اما برای استفاده طولانی‌مدت در فضای باز معمولاً نیاز به پوشش محافظ (مثلاً روکش آلومینیومی یا رنگ مخصوص) دارند تا دچار ترک‌خوردگی و افت کیفیت نشوند.
مقاومت شیمیایی و نفتی: عایق NBR در برابر تماس با روغن‌های معدنی، سوخت‌ها، حلال‌های غیرقطبی و مواد شیمیایی هیدروکربنی مقاومت بسیار بالایی دارد.
به همین دلیل برای عایق‌کاری لوله‌ها و مخازن حاوی روغن، بنزین، گازوئیل و امثال آن بهترین انتخاب است. در مقابل، عایق EPDM مقاومت کمتری در برابر روغن و مواد نفتی دارد و تماس طولانی‌مدت این مواد با EPDM می‌تواند به آن آسیب برساند.
از سوی دیگر، EPDM در برابر اسیدهای ضعیف، آب و رطوبت مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد و برای سیستم‌های آب گرم، آب سرد و بخار کاملاً مناسب است.
به طور خلاصه، عایق NBR گزینه استاندارد و رایج برای اکثر کاربردهای تأسیساتی معمول (تهویه مطبوع، لوله‌کشی آب سرد و گرم، صنایع برودتی و …) است و از نظر اقتصادی نیز به‌صرفه می‌باشد؛ در حالی که عایق EPDM یک گزینه ویژه برای شرایط عملیاتی سخت‌تر (دماهای بسیار بالا/پایین یا محیط‌های باز با تابش UV) محسوب می‌شود. در بسیاری از پروژه‌ها، انتخاب نوع عایق الاستومری بر اساس همین ویژگی‌ها صورت می‌گیرد تا حداکثر کارایی و طول عمر عایق‌کاری تضمین شود.
عایق‌های الاستومری بنا به نیاز در اشکال و مدل‌های گوناگون تولید می‌شوند تا نصب آن‌ها روی سطوح و تجهیزات مختلف به سادگی امکان‌پذیر باشد. سه مدل رایج عرضه این عایق عبارت‌اند از: عایق لوله‌ای (برای عایق‌کاری لوله‌ها)، عایق رولی یا ورقهای (برای سطوح گسترده‌تر) و عایق شانه تخم‌مرغی (با ساختار موج‌دار جهت عایق‌کاری صوتی). در ادامه به معرفی هر یک از این مدل‌ها و کاربردشان در صنعت و ساختمان می‌پردازیم:
عایق لوله‌ای الاستومری به شکل لوله یا تیوپ فومی از پیش ساخته ارائه می‌شود که به راحتی روی لوله‌های مختلف نصب می‌گردد. این عایق‌ها معمولاً در شاخه‌های ۲ متری تولید شده و قطر داخلی آن‌ها متناسب با قطر خارجی لوله‌ها از سایزهای چند میلی‌متر تا چند اینچ متغیر است؛ همچنین در ضخامت‌های گوناگون (معمولاً ۶، ۹، ۱۳، ۱۹، ۲۵ و ۳۲ میلی‌متر) عرضه می‌شوند.
عایق لوله‌ای الاستومری نوعی عایق حرارتی-برودتی است که برای پوشش لوله‌های سیستم‌های تهویه مطبوع، لوله‌کشی آب سرد و گرم، سردخانه‌ها و موارد مشابه به کار می‌رود. این عایق مانع تعریق لوله‌های آب سرد شده و از چکه کردن آب و ایجاد خسارت در ساختمان جلوگیری می‌کند؛ همچنین از یخ‌زدگی لوله‌ها در دمای پایین پیشگیری می‌نماید.
در خطوط آب گرم و بخار، عایق لوله‌ای الاستومری جلوی اتلاف حرارت را گرفته و به صرفه‌جویی در انرژی کمک می‌کند.
یک مزیت مهم دیگر، جلوگیری از زنگ‌زدگی و خوردگی لوله‌های فلزی است؛ چون این فوم سلول‌بسته اجازه نفوذ رطوبت به سطح لوله را نمی‌دهد، لوله در برابر زنگ زدن محافظت می‌شود.
عایق‌های لوله‌ای الاستومری به صورت شکاف‌دار یا ساده ارائه می‌شوند؛ نوع شکاف‌دار از طول برش خورده و نصب آن بسیار آسان است (پس از قرار دادن دور لوله، محل درز با چسب مخصوص آب‌بندی می‌شود). برای کاربردهای فضای باز، عایق‌های لوله‌ای با روکش آلومینیومی نیز عرضه می‌گردند که یک لایه فویل آلومینیوم مسلح روی فوم قرار دارد تا عایق را در برابر UV و عوامل جوی محافظت کند. به طور کلی، عایق لوله‌ای الاستومری پرکاربردترین مدل در تأسیسات مکانیکی ساختمان و صنعت است و نصب سریع و عملکرد مطمئن آن، این محصول را به انتخاب اول عایق‌کاران تبدیل کرده است.
عایق الاستومری رولی به صورت فوم صاف ورقهای در ابعاد بزرگ عرضه می‌شود. این عایق‌ها معمولاً به شکل رول‌هایی با عرض حدود ۱ متر و طول چند متر (بسته به ضخامت) تولید می‌گردند. ضخامت عایق رولی نیز بسته به نیاز می‌تواند از ۶ میلی‌متر تا ۵۰ میلی‌متر متغیر باشد. عایق‌های رولی برای پوشش سطوح وسیع یا اشکال غیرمنظم کاربرد دارند؛ به عنوان مثال برای عایق‌کاری کانال‌های هوای سیستم تهویه مطبوع از داخل یا خارج، پوشاندن جداره مخازن و منابع بزرگ، عایق‌کاری دیوار اتاق‌های تمیز یا سردخانه‌ها و حتی کف و سقف کاذب می‌توان از فوم‌های رولی الاستومری استفاده کرد. این ورقهای انعطاف‌پذیر به راحتی با کاتر در ابعاد دلخواه بریده می‌شوند و می‌توانند به وسیله چسب مخصوص یا لبه چسبدار خود (در انواع پشت‌چسبدار) بر روی سطح مورد نظر نصب شوند. عایق رولی پشت‌چسبدار به‌طور ویژه نصب را سرعت می‌بخشد؛ کافیست لایه محافظ چسب را جدا کرده و فوم را روی سطح صاف بچسبانید. فوم‌های الاستومری ورقهای نیز مانند نوع لوله‌ای در دو نوع بدون روکش و روکش‌دار آلومینیومی ارائه می‌شوند که نوع روکش‌دار برای کاربردهای فضای باز (مثلاً عایق‌کاری سطح بیرونی کانال‌ها یا مخازن در معرض آفتاب) مناسب است. عایق‌های رولی الاستومری به دلیل سطح پیوسته‌ای که ایجاد می‌کنند، درزبندی خوبی دارند و حرارت را به شکل یکنواخت در کل سطح مهار می‌کنند. از این رو در عایق‌کاری کانال‌ها و داکت‌های تهویه مطبوع (برای جلوگیری از تعریق و کاهش صدای جریان هوا) بسیار محبوب هستند. در صنعت نیز هر جا لوله با قطر بزرگ یا سطحی که نتوان از عایق لوله‌ای استفاده کرد وجود داشته باشد، فوم‌های ورقهای به کمک می‌آیند (با پیچیدن دور لوله یا پوشاندن سطح دستگاه). به طور خلاصه، عایق‌های رولی الاستومری برای سطوح تخت یا بزرگ بهترین گزینه‌اند و به دلیل انعطاف بالا و نصب آسان، استفاده فراوانی در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی دارند.
یکی از مدل‌های خاص عایق الاستومری، نوع شانه تخم‌مرغی است که بیشتر به‌عنوان عایق صوتی به کار می‌رود. سطح این عایق به شکل موج‌دار (مشابه شانه تخم‌مرغ یا طرح هرمی) طراحی شده که باعث جذب موثر صوت می‌شود. فوم شانه تخم‌مرغی الاستومری برخلاف انواع حرارتی، ساختار سلول-باز دارد که اجازه می‌دهد امواج صوتی به داخل فوم نفوذ کرده و انرژی صدا در داخل ساختار متخلخل آن تلف شود.
این عایق‌ها دانسیته بالایی داشته و در ضخامت‌های نسبتاً زیاد (معمولاً ۲۵ یا ۴۰ میلی‌متر) تولید می‌شوند تا طیف وسیعی از فرکانس‌های صدا را جذب کنند.
عایق‌های شانه تخم‌مرغی به عنوان پنل آکوستیک در دیوارها، سقف‌ها و سقف کاذب، درب اتاقک‌های صوتی و بدنه داخلی کانال‌های هوا کاربرد دارند. به عنوان نمونه می‌توان به استفاده از این پنل‌ها در استودیوهای ضبط صدا، اتاق‌های سرور و مراکز داده، استودیوهای تلویزیونی و رادیویی، سالن‌های کنفرانس و آمفی‌تئاترها اشاره کرد.
هر جا نیاز به کنترل انعکاس صدا و کاهش نویز محیط باشد، فوم‌های آکوستیک الاستومری گزینه‌ای ایده‌آل هستند. نصب این عایق‌ها نیز ساده است؛ معمولاً به صورت ورقه‌های مستطیلی چسبدار عرضه می‌شوند و به راحتی روی سطوح دیوار یا سقف می‌چسبند.
وزن سبک و انعطاف‌پذیری آن‌ها باعث می‌شود بتوان حتی سطوح منحنی یا زاویه‌دار را نیز پوشش داد. مزیت مهم فوم‌های آکوستیک الاستومری نسبت به عایق‌های صوتی سنتی (مانند پشم سنگ) این است که علاوه بر جذب صوت، گرد و غبار تولید نمی‌کنند و ضد حساسیت هستند. همچنین بسیاری از انواع آن نسوز و ضد شعله بوده و در صورت حریق، گازهای سمی متصاعد نمی‌کنند.
نام‌گذاری “شانه تخم‌مرغی” به دلیل شکل ظاهری موج‌دار این فوم‌ها است که باعث می‌شود صداهای بازتابی را پراکنده کرده و از شدتشان بکاهد.
لازم به ذکر است که برای عایق‌کردن صدای محیط‌های بیرونی (مثلاً جلوگیری از نفوذ صدای خیابان به داخل ساختمان)، معمولاً از عایق‌های الاستومری دو رو صاف یا ترکیب عایق الاستومری با لایه‌های دیگر استفاده می‌شود؛ در حالی که پنل شانه تخم‌مرغی بیشتر برای فضاهای داخلی و اتاق‌هایی که منبع صدا در داخل است به کار می‌رود. در مجموع، عایق الاستومری شانه تخم‌مرغی بهترین انتخاب برای جذب صداهای مزاحم و ایجاد محیطی آکوستیک و آرام است.
هلدینگ بازرگانی آتا صنعت سانا به‌عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو در زمینه تأمین مصالح نوین ساختمانی و تأسیسات، نقش عمده‌ای در بازار عایق‌های الاستومری ایران ایفا می‌کند. این شرکت نماینده برتر و انحصاری برندهای مطرح داخلی و خارجی در حوزه عایق‌های حرارتی، برودتی و صوتی است
و محصولات خود را به‌صورت مستقیم و بدون واسطه به مشتریان عرضه می‌نماید. بدلیل واردات مستقیم و حذف واسطه‌ها، تضمین بهترین قیمت بازار از سوی آتا صنعت سانا به مشتریان داده می‌شود
. تمامی عایق‌های الاستومری عرضه‌شده توسط این هلدینگ دارای گواهی کیفیت و استانداردهای بین‌المللی بوده و از به‌روزترین تولیدکنندگان جهان تأمین می‌گردند. آتا صنعت سانا با بیش از دو دهه تجربه در تأمین و اجرای پروژه‌های عایق‌کاری، مجموعه کاملی از محصولات جانبی نظیر نوار درزگیر، چسب مخصوص و روکش‌های حفاظتی را نیز در کنار عایق‌های الاستومری ارائه می‌کند تا مشتریان به یک سبد کامل از محصولات عایق‌کاری دسترسی داشته باشند.
سوپرفلکس (SUPERFLEX) – یکی از برندهای معتبر عایق الاستومری با کیفیت عالی، تولید داخل با فناوری روز اروپا
کی فلکس (K-FLEX) – برند ایتالیایی پیشرو در جهان عایق‌های الاستومری با تنوع محصول بالا
پافلکس (PAFLEX) – برند ترکیه‌ای عایق الاستومری شناخته‌شده در بازار ایران
اکوفلکس (ECOFLEX) – برند اقتصادی و به‌صرفه عایق‌های الاستومری با حفظ کیفیت مناسب
کلینت ونتا (CLINT VENETA) – تولید‌کننده انواع فوم‌های الاستومری NBR و EPDM با فناوری روز اروپا
وان فلکس (ONEFLEX) – برند عایق الاستومری با محصولات استاندارد و قیمت رقابتی
آریافلکس (ARIAFLEX) – از برندهای داخلی تامین‌کننده عایق‌های الاستومری با کیفیت مطلوب
هلدینگ آتا صنعت سانا به عنوان تأمین‌کننده اصلی عایق الاستومری در کشور، همواره جدیدترین محصولات و فناوری‌های این حوزه را در اختیار پروژه‌ها قرار می‌دهد. با خرید از این شرکت، اطمینان خواهید داشت که عایق مورد نیاز خود را با بهترین قیمت و به صورت اصل و با گارانتی تهیه می‌کنید. گستره وسیع محصولات (انواع عایق‌های لوله‌ای، رولی، ساده یا روکش‌دار، NBR و EPDM) موجب شده که مشتریان صنعتی و ساختمانی بتوانند تمامی نیازهای عایق‌کاری خود را از یک محل تأمین کنند. اگر به دنبال خرید عایق الاستومری با کیفیت بالا و قیمت رقابتی هستید، آتا صنعت سانا گزینه‌ای مطمئن و مورد اعتماد محسوب می‌شود که با ارائه مشاوره فنی تخصصی، شما را در انتخاب بهترین نوع عایق متناسب با نیاز پروژه‌تان یاری خواهد کرد. با تکیه بر تجربه و شبکه گسترده توزیع این هلدینگ در سراسر کشور، فرآیند تهیه و تحویل عایق‌های الاستومری در کمترین زمان ممکن صورت می‌گیرد تا پروژه‌های شما بدون وقفه و با موفقیت پیش بروند.
